اثربخشی روان‌درمانی گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش شدت درد بیماران مبتلا به درد مزمن

چکیده

مقدمه: یکی از شایع‌ترین دلایل مراجعه به پزشک، درد است که این اختلال نه تنها باعث بروز مشکلات جسمی متعددی در فرد می‌گردد، بلکه علائم و اختلالات روانشناختی و همچنین واکنش‌های هیجانی متعددی را در فرد به وجود می‌آورد. ویژگی‌های روانشناختی مبتلایان به اختلال درد مزمن، پیش‌بینی‌کننده‌ی طول مدت درد و ناتوانی حاصل از آن است. در میان رویکردهای روانشناختی، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد از توانایی‌های خوبی در مهار نگرش‌ها و ادراکات فرد در برابر پیشامدهای زندگی برخوردار است. فرض بر این است که این نوع درمان، بر کاهش شدت درد بیماران مبتلا به درد مزمن مؤثر است. لذا هدف این پژوهش، اثربخشی روان‌درمانی گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش شدت درد بود.

شیوه‌ی مطالعه: پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی و پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه شاهد و گمارش تصادفی بوده است. جامعه‌ی آماری پژوهش شامل کلیه‌ی بیماران مبتلا به درد مزمن مراجعه‌کننده به کلینیک درد و بیمارستان امیرالمومنین (ع) شهرستان زابل در سال 1396 بوده که از میان آن‌ها 40 نفر (زن و مرد) به روش نمونه‌گیری هدفمند از طریق انجام مصاحبه‌ی بالینی انتخاب و پس از احراز شرایط ورود و خروج پژوهش وارد فرایند درمان شده‌اند. نمونه‌ها به طور تصادفی ساده، 20 نفر در گروه آزمایش و 20 نفر در گروه شاهد قرار گرفتند. ابزار این پژوهش پرسش‌نامه‌ی شدت درد ون کورف و بسته‌ی درمانی Act بود که این بسته شامل 8 جلسه‌ی روان‌درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد است که گروه آزمایش به صورت گروهی توسط روانشناس دریافت کردند. در حالی‌که گروه شاهد هیچ گونه مداخله‌ای دریافت نکرند.

یافته‌ها: با توجه به نتایج به دست آمده، دو گروه به لحاظ شدت درد در مرحله‌ی پس‌آزمون با شاهد اثر پیش‌آزمون باهم تفاوت معنی‌داری دارند (0/0001 > p value).

نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش حاضر بیانگر اثربخشی درمان گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر شدت درد، بیماران درد مزمن می‌باشد. لذا استفاده از روش درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد در کنار درمان دارویی این بیماران، در کلینیک‌های درد و بیمارستان‌ها جهت کنترل هر چه بیشتر شدت درد و بهبود کیفیت زندگی آن‌ها قویاً توصیه می‌گردد.

کلمات کلیدی: درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، شدت درد، درد مزمن